Badania zjawiska przemocy wśród osób w wieku szkolnym

Great Smoky Mountains Study było wieloletnim badaniem populacji dzieci i młodzieży w USA (w Północnej Karolinie) prowadzonym w latach 1992 – 2003. Objęło swoim zasięgiem ponad tysiąc dzieci w wieku 9-16 lat wraz z ich rodzicami. Wśród celów, jakie stawiali sobie organizatorzy było oszacowanie ilości osób wśród młodzieży z zaburzeniami emocjonalnymi, zbadanie utrzymywania się tych zaburzeń w czasie oraz wyszczególnienie możliwych czynników ryzyka rozwoju emocjonalnego i zaburzeń zachowania.

Po zakończeniu pierwszego etapu badania w kolejnych latach powrócono do jego uczestników z ankietami weryfikującymi ich kondycję na trzech etapach ich okresu wchodzenia w dorosłość – w wieku 19, 21 i pomiędzy 24 a 26 rokiem życia. Ten etap zakończył się w 2010 roku, a jednym z jego efektów było opracowanie dotyczące wpływu przemocy szkolnej na późniejsze zaburzenia zachowania wśród młodzieży na dalszym etapie ich życia – utrzymujące lub pojawiające się w czasie wchodzenia młodego człowieka w dorosłość.

Na potrzeby analizy podzielono grupę badaną na trzy podgrupy w zależności od ich styczności ze zjawiskiem znęcania się w szkole stosując kryteria zdefiniowane w Child and Adolescent Psychiatric Assessment (CAPA):

• osoby nie spotykające się z przemocą w środowisku szkolnym (inaczej – grupa kontrolna),
• osoby będące ofiarami znęcania się,
• sprawcy przemocy szkolnej,
• osoby, które były jednocześnie ofiarami jak i sprawcami przemocy.

Rezultaty widoczne w życiu dorosłym

Wyniki nie były optymistyczne. Wśród wszystkich grup mających styczność z przemocą zaobserwowano zwiększone ryzyko zaburzeń zachowania, również utrzymujące się w czasie wchodzenia w dorosłość. Nie wchodząc w szczegóły metodologii badań ich podsumowanie jest następujące:

• wśród ofiar przemocy zanotowano ponad 4-krotnie zwiększone ryzyko występowania zaburzeń lękowych w wieku dorosłym w stosunku do grupy nie mającej styczności z przemocą,
• w przypadku osób, które były jednocześnie sprawcami i ofiarami przemocy prawie 5-krotnie zwiększyło się ryzyko depresji i aż 14-krotnie ryzyko występowania ataków paniki w życiu dorosłym. Dodatkowo wśród kobiet z tej grupy zaobserwowano aż 26-krotnie zwiększone ryzyko związane z agorafobią, a wśród mężczyzn prawie 19-krotne zwiększenie ryzyka skłonności samobójczych.
• natomiast sprawcy przemocy cechowali się ponad 4-krotnie większymi szansami na posiadanie antyspołecznych zaburzeń osobowości w dorosłym życiu (nieliczenie się z uczuciami innych, lekceważenie norm, niski próg wyzwalania agresji).

Powyższe skłonności były obserwowalne w grupie badanej nawet po uwzględnieniu istniejących wcześniej problemów psychicznych i trudności rodzinnych, co sugeruje, że były bezpośrednio powiązane z zachowaniem przemocowym w czasie dzieciństwa i dorastania.

A nasza codzienność szkolna?

Badanie było przeprowadzane na osobach mieszkających w USA, niemniej jego wyniki mogą mieć zastosowanie również w przypadku naszego kraju. W dzisiejszych czasach można zauważyć, że coraz więcej dzieci i młodzieży nie radzi sobie z emocjami i reaguje agresywnie w stosunku do swoich rówieśników i innych osób.

Powołując się na słowa autorów badania – przemoc w szkole to nie tylko „rytuał” towarzyszący dorastaniu, ale poważne zagrożenie wiążące się z konsekwencjami emocjonalnymi i poważnymi trudnościami z funkcjonowaniem w społeczeństwie wszystkich dotkniętych tym zjawiskiem.

Biorąc to pod uwagę niezwykle ważna staje się postawa, reakcja pracowników oświaty i świadków aktu przemocy. Sytuacje związane z przemocą w szkole są często łatwe do zaobserwowania przez dorosłych. Odpowiednia reakcja pracowników placówki, a także zgłoszenie sprawy pedagogowi lub psychologowi pracującemu w szkole może znacząco zmniejszyć skalę znęcania się wśród uczniów, ich cierpienia i długotrwałe skutki dla ich późniejszego zdrowia psychicznego.

Źródło: JAMA Psychiatry

The post Przemoc w szkole – bagaż zabierany w dorosłość appeared first on Zdrowe myśli.

Potrzeba zmiany

Myśląc o potrzebie zmiany, zrobienia czegoś z naszym życiem i sytuacją, w której się znajdujemy (potocznie: „wzięcia się za siebie”), pierwszym pytaniem jakie musimy sobie zadać, jest pytanie o czas i przyczynę:

• Jeśli potrzeba działania jest spowodowana naszą narastającą, wewnętrzną motywacją – wówczas pomocne dla nas będą: mentoring, coaching, psychoterapia – o tym, które dokładnie w dalszej części.
• A jeśli bodźcem jest nagłe zdarzenie lub sytuacja kryzysowa (sytuacja, która nagle zmienia nasze życie) – wówczas trzeba skorzystać z interwencji kryzysowej.

Sytuacja nagła, kryzys.

Interwencja kryzysowa – jest to działanie na „tu i teraz”, które ma pomóc w obliczu niespodziewanego dla nas wydarzenia (kryzysu, nagłego zwątpienia w siebie, czasami, niestety również sytuacji tragicznej jaka dotknęła nas lub naszych bliskich). Jej celem jest wzmocnienie osoby/osób znajdujących się w kryzysie, niejako czasami „poprowadzenie za rękę” w ciężkim okresie.
Te działania są zawsze doraźne (bo muszą być – w ramach szybkiej reakcji na nagłe wydarzenie). W zależności od sytuacji mogą ale nie muszą zapoczątkować chęć zmiany lub głębszego zmierzenia się z tematem i być przyczyną późniejszych działań owocujących przepracowaniem tematu w przyszłości np. w ramach psychoterapii lub rozmowy z psychoterapeutą (konsultacji).

Zmiana motywowana wewnętrznie

Pierwszy krok do świadomej zmiany to powiedzenie sobie „chcę zmiany”. Podstawa, którą musimy zrozumieć i zaakceptować, to fakt, że aby zmienić cokolwiek w sobie musimy tego chcieć. Bez wewnętrznej motywacji nie zdziałamy nic. Na nasze wewnętrzne „ja” nie podziałają żadne magiczne środki, „chciejstwo” innych osób, bo tym kto uruchomi zmiany w naszym życiu jesteśmy ostatecznie i tak zawsze my sami.

W zależności od tego co i jak wiele chcemy zmienić powinniśmy się kierować ku:

• Mentoringowi, który krótko można nazwać „nauką od mistrza, specjalisty”. Mentor (osoba doświadczona w danej dziedzinie np. w dziedzinie wystąpień publicznych, kierowania zespołem, zarządzania etc.) uczy nas reguł, zasad, najlepszych sposobów postępowania w danym obszarze. Dość dalekim, ale dobrze obrazującym porównaniem, będzie terminowanie u dawnych mistrzów cechów – jeśli chcemy stać się mistrzami, powinniśmy przede wszystkim uczyć się od nich, zamiast „wymyślać koło na nowo”.
  Jeśli akurat awansowaliśmy, zmieniamy pracę, lub zaczynamy robić całkiem nowe dla nas rzeczy i nie mamy a potrzebujemy wsparcia w obszarze, którego nie znamy, wówczas mentoring jest dla nas jednym z lepszych rozwiązań.
• Coachingowi – to narzędzie dla osób, dla których mentoring, już nie wystarcza; dla tych, którzy nie potrzebują już nauki, ale potrzebują bodźca, inspiracji, by dalej się rozwijać. Coach nie zawsze jest specjalistą w dziedzinie, w której osoba potrzebująca pomocy chce się rozwijać (czasami nawet lepiej, gdy nie jest), ma on za to zadanie tak zadawać pytania, inspirować i kierować rozmową, by osoba coachowana sama mogła znaleźć jej własne, nienarzucone przez nikogo odpowiedzi i rozwiązania problemów w temacie nad którym się pracuje. Coaching niejako odkrywa przed nami to co podświadomie wiemy, „czujemy”, ale nie mamy do tego dostępu, nie potrafimy jasno tego powiedzieć.
  Jeśli jesteś specjalistą w tym co robisz i chcesz się stać jeszcze lepszym (czasami mówi się: „wskoczyć na wyższy poziom”, „rozwinąć skrzydła”) a czujesz, że coś cię blokuje, zastanów się nad coachingiem.
• Psychoterapii, która jest najpotężniejszym narzędziem służącym do zmiany samego siebie. Jest stosowana wówczas, gdy zmiana której chcemy nie może być przeprowadzona wyłącznie naszymi samodzielnymi siłami – wówczas, gdy przeszkadzają nam rzeczy, które głęboko zależą od naszego sposobu życia, od tego jak postrzegamy świat, od naszych życiowych doświadczeń. Rolą psychoterapeuty jest zrozumienie naszego problemu, ustalenie z nami celu, który chcemy osiągnąć i pomoc poprzez rozmowę. Psychoterapeuta chcąc nam pomóc zadaje pytania, porusza tematy (często dla nas drażliwe, trudne – ale niezbędne do omówienia, jeśli chcemy się zmienić), które wspólnie z nami przepracowuje. W rezultacie zaczynamy je postrzegać w nowy sposób, przebudowując swoje wewnętrzne rozumienie danego obszaru, tak, że coraz bardziej zbliżamy się do celu, który chcemy osiągnąć.
  Jeśli czujesz, że nie jesteś szczęśliwy, gdy przeszkadza Ci w tym coś, z czym nie możesz sobie sam poradzić (czasami nawet coś, czego do końca sam nie potrafisz nazwać), wówczas najlepszym co możesz zrobić jest rozmowa z psychoterapeutą (konsultacje), który podpowie co można zrobić w tej sytuacji.

A jeśli problem jest jeszcze bardziej złożony?

W życiu nie wszystko jest proste. Bywa, że problemy, które mamy nie są jednoznaczne i dające się łatwo skategoryzować. Jeśli pomimo powyższego zestawienia nadal nie jesteś w stanie rozpoznać co trzeba zrobić, wówczas rozwiązaniem jest rozmowa – w zależności od tematu może okazać się, że przydatne będzie spotkanie (konsultacja), zwykła rozmowa telefoniczna, wskazanie odpowiedniej osoby, mogącej pomóc w danym obszarze, zaproponowanie szkolenia, albo wskazanie innej drogi poradzenia sobie z trapiącym nas problemem. Jedyne, co zawsze i w każdej sytuacji na pewno warto zrobić to działać – bo to jest nasze życie i nasze szczęście, o które warto zabiegać.

The post Mentoring, coaching, psychoterapia, interwencja kryzysowa – praktyczne zestawienie. appeared first on Zdrowe myśli.

Teraz naukowcy z University College Cork z Irlandii – Timothy Dinan, Catherine Stanton i John Cryan poszli o krok dalej, publikując wyniki swoich badań wskazujących na to, że część probiotyków ma również zbawienne działanie na nasz umysł i mogą być potencjalnymi sposobami w walce z depresją i innymi chorobami związanymi ze stresem.

Probiotyki..

Ale od początku: pojęcie probiotyku po raz pierwszy zostało użyte w 1908 roku przez Ilija Matchnikoffa, rosyjskiego biologa, który zaobserwował, że osoby mieszkające w jednym rejonie Bułgarii, żyją przeciętnie dłużej, niż ci z innych rejonów, a następnie powiązał to z faktem, że regularnie spożywają oni produkty pochodzące ze sfermentowanego (kwaśnego) mleka. Dalsze badania w tym obszarze doprowadziły do odkrycia szczepów bakterii mających pozytywny wpływ na nasz organizm, a dokładniej – na nasz przewód pokarmowy.

W naszych jelitach znajduje się zwykle, bagatela, więcej niż tysiąc różnych gatunków bakterii (ponad siedem tysięcy szczepów) – w sumie ponad kilogram masy. Oczywiście ta ilość nie jest stała, i może się zmieniać praktycznie każdego dnia. Na aktualny skład naszej flory bakteryjnej wpływają choroby, infekcje, nasza dieta (ciekawostka – zmiana sposobu odżywania się z niskotłuszczowego i nisko-cukrowego na wysokotłuszczowy i z dużą zawartością cukru w radykalny sposób zmienia skład flory bakteryjnej w ciągu zaledwie jednego dnia!) i spożywane leki. Ma to o tyle znaczenie, że mikoorganizmy te produkują substancje wpływające na nasz organizm, a wśród nich również te, które wpływają na nasz układ nerwowy.

..i psychobiotyki.

Zespół Timothy Dinana zajął się analizą czynników powodujących zmiany jakościowe flory bakteryjnej, bazując na analizie zachowań laboratoryjnych myszy poddanych stresowi związanemu z odstawieniem od matki we wczesnym okresie po narodzinach. W rezultacie badań odnotowali oni pozytywny wpływ bakterii Bifidobacterium infantis (stosowanej między innymi w wielu probiotykach) na zmniejszenie zachowań depresyjnych u gryzoni. To spowodowało uwiarygodnienie hipotezy, że probiotyki mogą mieć korzystny wpływ zarówno na naszą odporność jak i nasze zachowanie. Na potrzeby badań, zdefiniowali oni określenie psychobiotyk jako „żywy organizm, którego spożycie w odpowiedniej ilości wytwarza korzyści zdrowotne u pacjentów cierpiących z powodu zaburzenia psychicznego”.

Próby kliniczne.

Po zwierzętach przyszła kolej na weryfikację hipotezy na ochotnikach. Teoria ma razie nie ma za sobą wielu prób klinicznych, niemniej, te wstępne, dotychczas przeprowadzone są obiecujące. Badania przeprowadzone z użyciem Lactobacillus helveticus i Bifidobacterium longum, również powszechnie stosowanych w probiotykach, potwierdziły po 30 dniach zmniejszenie poziomu stresu w stosunku do grupy kontrolnej otrzymującej placebo.

Na koniec należy wspomnieć także o ważnym fakcie, który podkreślają autorzy badań – mimo istnienia wielu probiotyków, jedynie mała część z nich wpływa realny wpływ na nasze zachowanie i może być w przyszłości zakwalifikowana jako psychobiotyki. Niemniej, warto trzymać kciuki za powodzenie badań.. a także przyjaźniej popatrzyć na kwaśne mleko.

Źródło: Biological Psychiatry Journal

The post Psychobiotyki – naturalny antydepresant? appeared first on Zdrowe myśli.